Tijdens de Surf Onderwijsdagen in november dit jaar heb ik samen met Adrie Verhoosel een discussie bijgewoond tussen Luc Stevens en Jeroen van Merriënboer over de zin én onzin van het nieuwe leren. De uitkomst: Het begrip 'nieuw leren' is ernstig vervuild. De discussie heeft diepgang nodig met als doel te komen tot betere aanpakken die tegemoet komen aan een nieuw mensbeeld en nieuwe doelen voor het onderwijs. Het is niet oud tegen nieuw leren, maar een groeipad: leren voor vandaag en morgen...
Ons huidige onderwijssysteem is volgens Luc Stevens gebaseerd op standaardisering en is overeenkomstig met een mensbeeld uit de tijd waarin het is ontstaan: de industriële samenleving. Het mensbeeld in de 21e eeuw is echter veranderd. Het mensbeeld van nu is dat de mens pro-actief is en leert in interactie, gericht op ontwikkeling. De kwaliteit van de interacties bepaalt in hoge mate het resultaat. Leren is een dynamisch proces, waarbinnen de lerende ruimte nodig heeft. Bied de lerende kansen in plaats van je te richten op selectie.
Het pleidooi van Jeroen van Merriënboer ging over de complexiteit van het onderwijs dat je volgens hem niet moet vereenvoudigen. Op de zes uitgangspunten van het nieuwe leren valt veel af te dingen. Neem de aandacht voor zelfregulatie en metacognitie, de ruimte voor zelfverantwoordelijk leren en het leren in een authentieke leeromgeving. Rijke leeromgevingen hebben negatieve effecten. Studenten raken snel afgeleid, worden aan hun lot overgelaten. Hogere orde vaardigheden moet je expliciet onderwijzen. Bovendien is het vereenvoudigen van leertaken belangrijk om effectief te leren.
Reactie Luc Stevens:
Studenten moeten aangesproken worden op hun eigen verantwoordelijkheid. Binnen een stevig kader moeten zij ruimte krijgen om eigen keuzes te maken en timemanagement toe te passen. Daar is wel degelijk veel begeleiding en aandacht voor nodig. De rol van relevantie is belangrijk; de zin van het leren. Het gaat om het creëren van zinvolle onderwijssituaties.
En wat betreft het gebruik van ICT. In het onderwijs zijn we er nog helemaal niet mee vertrouwd! We staan eigenlijk nog maar aan het begin van de onderwijskundige invoering van ICT. Neem de tijd om te experimenteren, ervaringen op te doen en keuzes te maken.
Reactie Jeroen Merriënboer:
Geef studenten ruimte, maar besteed daarbij expliciet aandacht aan de vaardigheden die ze nodig hebben.
De eindconclusie van Luc Stevens: Stel de kans centraal, niet de selectie!
De intenties van het nieuwe leren worden schromelijk misbruikt. Er worden verkeerde keuzes gemaakt onder de noemer ‘nieuw leren’.
Eindconclusie Jeroen van Merriënboer:
Communiceer goed met het onderwijsveld. Maak geen vereenvoudigingen van de werkelijkheid. Jeroen van Merriënboer heeft grote problemen met het nieuwe leren zoals dat gepropageerd en geïmplementeerd wordt. Hij is wel voor een verdieping van de discussie om te komen tot betere aanpakken die tegemoet komen aan het nieuwe mensbeeld en de nieuwe doelen voor het onderwijs. Het is niet oud tegen nieuw, maar een groeipad. Het oude gaat niet ver genoeg.
Paul Kirshner stelt voor het begrip ‘nieuw leren’ ceremonieel te begraven en om te dopen tot een nieuwe slogan: ‘leren voor vandaag en morgen!’
Ons huidige onderwijssysteem is volgens Luc Stevens gebaseerd op standaardisering en is overeenkomstig met een mensbeeld uit de tijd waarin het is ontstaan: de industriële samenleving. Het mensbeeld in de 21e eeuw is echter veranderd. Het mensbeeld van nu is dat de mens pro-actief is en leert in interactie, gericht op ontwikkeling. De kwaliteit van de interacties bepaalt in hoge mate het resultaat. Leren is een dynamisch proces, waarbinnen de lerende ruimte nodig heeft. Bied de lerende kansen in plaats van je te richten op selectie.
Het pleidooi van Jeroen van Merriënboer ging over de complexiteit van het onderwijs dat je volgens hem niet moet vereenvoudigen. Op de zes uitgangspunten van het nieuwe leren valt veel af te dingen. Neem de aandacht voor zelfregulatie en metacognitie, de ruimte voor zelfverantwoordelijk leren en het leren in een authentieke leeromgeving. Rijke leeromgevingen hebben negatieve effecten. Studenten raken snel afgeleid, worden aan hun lot overgelaten. Hogere orde vaardigheden moet je expliciet onderwijzen. Bovendien is het vereenvoudigen van leertaken belangrijk om effectief te leren.
Reactie Luc Stevens:
Studenten moeten aangesproken worden op hun eigen verantwoordelijkheid. Binnen een stevig kader moeten zij ruimte krijgen om eigen keuzes te maken en timemanagement toe te passen. Daar is wel degelijk veel begeleiding en aandacht voor nodig. De rol van relevantie is belangrijk; de zin van het leren. Het gaat om het creëren van zinvolle onderwijssituaties.
En wat betreft het gebruik van ICT. In het onderwijs zijn we er nog helemaal niet mee vertrouwd! We staan eigenlijk nog maar aan het begin van de onderwijskundige invoering van ICT. Neem de tijd om te experimenteren, ervaringen op te doen en keuzes te maken.
Reactie Jeroen Merriënboer:
Geef studenten ruimte, maar besteed daarbij expliciet aandacht aan de vaardigheden die ze nodig hebben.
De eindconclusie van Luc Stevens: Stel de kans centraal, niet de selectie!
De intenties van het nieuwe leren worden schromelijk misbruikt. Er worden verkeerde keuzes gemaakt onder de noemer ‘nieuw leren’.
Eindconclusie Jeroen van Merriënboer:
Communiceer goed met het onderwijsveld. Maak geen vereenvoudigingen van de werkelijkheid. Jeroen van Merriënboer heeft grote problemen met het nieuwe leren zoals dat gepropageerd en geïmplementeerd wordt. Hij is wel voor een verdieping van de discussie om te komen tot betere aanpakken die tegemoet komen aan het nieuwe mensbeeld en de nieuwe doelen voor het onderwijs. Het is niet oud tegen nieuw, maar een groeipad. Het oude gaat niet ver genoeg.
Paul Kirshner stelt voor het begrip ‘nieuw leren’ ceremonieel te begraven en om te dopen tot een nieuwe slogan: ‘leren voor vandaag en morgen!’
